ادرار تا زمانی که در کلیه و مثانه است به طور طبیعی استریل و فاقد باکتری است اما آلودگی باکتریایی در مجرای خارجی واژن و یا از دیگر منابع خارجی امکان پذیر است. در بررسی میکروسکوپی نمونه ادرار تازه جمع آوری شده، وجود باکتری به همراه گلبول سفید دلالت بر عفونت دستگاه ادراری دارد. وجود چند نوع باکتری در کشت ادرار نشان دهنده ی جمع آوری غلط نمونه است و یا این که روش آزمایش غلط است.

وجود مخمر ادرار :

سلول های مخمر صاف و بی رنگ ، معمولا بیضی شکل با دیواره ی انعکاسی هستند. مخمرها غالبا در اندازه های مختلف و گاه جوانه دار ( Budding ) می باشند. ممکن است گاهی با گلبول های قرمز اشتباه شوند اما برخلاف آن ها در pH های اسیدی و قلیایی غیرمحلول هستند. بعضا در عفونت های دستگاه ادراری به خصوص در بیماران دیابتی مخمر دیده می شود و ممکن است نتیجه آلودگی پوست یا واژن باشد. کاندیدا آلبیکنس معمول ترین مخمری است که در ادرار ظاهر می شود.  

وجود اسپرماتوزوئید (  Spermatozoa) در ادرار :

اسپرماتوزوئیدها ممکن است در ادرار مرد بعد از تحریکات شبانه ، تشنجات حمله ای ، بیماری های عضو تناسلی و دفع اسپرم در ادرار بدون اختیار و تحریک (  Spermatozoa) دیده شود.

وجود شبه سیلندرها ( Cylindroids ) در ادرار :

مشابه سیلندر هستند اما یک انتهای کشیده شبیه نوار موکوسی دارند. غالبا شفاف اند و ممکن است با مواد دیگر ترکیب شده باشند.

وجود رشته های موکوس (  Mucous Threads) در ادرار:

رشته های موکوسی بلند، نازک ، موجی و نواری شکل می باشند و گاهی نیز به شکل خط مستقیم دیده می شوند. رشته های موکوسی در ادرار تعداد کمی از افراد به طور طبیعی دیده می شود اما در التهاب یا تحریک دستگاه ادراری به مقدار زیاد دیده می شود.  

وجودقطرات چربی آزاد (  Free Fat Droplets) در ادرار :

وجود قطرات چربی در ادرار اغلب نشان دهنده اختلال شدید کلیوی می باشد. چربی اغلب در ادرار مبتلایان به دیابت قندی و نیز مبتلایان به سندروم نفروتیک نیز دیده می شود. چربی ادرار در شرایطی مثل مسمومیت با اتیلن گلیکول و جیوه که موجب خرابی شدید سلول های اپیتلیال لوله های ادراری می شود نیز مشاهده شده است.

وجود قطرات روغن (  Oil Droplets ) در ادرار:

قطرات روغن در ادرار مربوط به آلودگی از کرم های نرم کننده می باشد که این قطعات کروی و به اندازه های مختلف می باشند.

وجود فیبرها (  Fibers) در ادرار:

فیبرهای لباس نوعی آرتیفکت می باشند که در ادرار دیده می شوند. آن ها ممکن است از لباس کهنه ، کاغذ توالت ، کاغذ عدسی و حتی رشته هایی از پنبه باشند. فیبرها بلند و پهن هستند که به راحتی تشخیص داده می شوند.

همچنین مو ، خرده شیشه ، حباب هوا و دانه های گیاهی ممکن است در ته نشست ادرار دیده شوند.

وجود انگل ها (  Parasits) در ادرار:

ممکن است گاهی اوقات در ادرار دیده شوند. وجود آن ها دو دلیل دارد :

1. ورود آندوژنی آن ها به دستگاه گوارش
2. آلودگی ادرار با واژن یا مدفوع

• تریکوموناس واژینالیس ( Trichomonas Vaginalis) عامل تریکومونازیس ، بیشترین موارد را شامل می شود. تک یاخته تاژک داری است که حدود 25-10 میکرون اندازه دارد و دارای 4 تاژک آزاد و یک تاژک چسبیده به بدن که تشکیل پرده مواج را می دهد.
• تخم کرمک ( اکسیور ، انتروبیوس ورمیکولاریس ) و گاهی کرم بالغ ماده اش ممکن است در ادرار دیده شود.
• شیستوزوما هماتوبیوم ، ترماتودی است که در وریدهای مزانتر دستگاه ادراری تناسلی، با قرار گرفتن کرم ماده در شکاف جنسی کرم نر در آن جا به طور چسبیده به یکدیگر تا 25 سال می توانند به زندگی ادامه دهند. کرم ماده در آن مکان تخم گذاری می کند. تخم ها از آن جا به حفره مثانه وارد می شوند و از طریق ادرار دفع می گردند. وارد شدن تخم ها به حفره مثانه به دلیل خاری که در انتهای تخم وجود دارد سبب هماچوری می گردد.

وجود سلول های نشانه (  Clue Cell) در ادرار:

نوع خاصی از سلول های پوششی سنگفرشی با منشا واژینال می باشد که توسط کوکوباسیل های Gardae Vaginalis پوشیده شده اند. این سلول ها معمولا در لام مرطوب واژن مورد بررسی قرار می گیرند، ولی ممکن است تعداد کمی از این سلول ها در ادرار نیز مشاهده شوند.

وجود منوسیت ها ، ماکروفاژها و هیستوسیت ها در ادرار:

منوسیت ها، ماکروفاژها و هیستوسیت ها ، سلول های بیگانه خواری هستند که اندازه ی متفاوتی دارند و تمایز آن ها در لام مرطوب مشکل است. قطر منوسیت ها 40-20 میکرومتر می باشد. این سلول ها حاوی یک هسته بزرگ گرد یا بیضی شکل بوده و اغلب دندانه دار و سیتوپلاسم فراوانی دارند.

ماکروفاژها از منوسیت ها مشتق شده اند و وقتی در بافت های بینابینی وجود دارند اغلب هیستوسیت نامیده می شوند. با وجود این که معمولا قطر ماکروفاژها 30 -40 میکرومتر است ولی قطر آن ها می تواند به کوچکی 10 میکرومتر یا بزرگی 100 میکرومتر باشد.