تستوسترون
هدف از انجام این آزمایش عبارتست از:
تستوسترون هورمون جنسی اصلی در مردان (آندروژن) است. این هورمون مسئول بروز صفات جسمی (فیزیکی) مردانه است. اگرچه تستوسترون یک هورمون جنسی مردانه محسوب می شود، اما هم در خون مردان و هم در خون زنان وجود دارد. تستوسترون عمدتاً توسط سلولهای لیدیگ بیضه های مرد تولید می شود. همچنین توسط غدد فوق کلیه مردان و زنان و به مقدار خیلی کم توسط تخمدان ها در زنان تولید می گردد.
تستوسترون در مردان موجب بروز صفات ثانویه جنسی از جمله بزرگ شدن آلت تناسلی، رشد موهای زاید بدن، رشد عضلات و بم شدن صدا می شود. این هورمون در پسران طی دوران بلوغ و در مردان بالغ به مقدار زیادی وجود دارد تا میل جنسی را تنظیم نموده و توده عضلانی بدن را حفظ نماید. تستوسترون در زنان به استرادیول (هورمون جنسی اصلی زنان) تبدیل می شود.
تولید هورمون تستوسترون توسط هورمون LH (تولید شده از غده هیپوفیز) تحریک و کنترل می شود.
ریتم نوسانات میزان تستوسترون در خون روزانه است که در ساعات اولیه صبح (حدود 4 تا 8 صبح) به بیشترین میزان خود رسیده و در عصر (حدود 4 تا 8 بعد از ظهر) به پایین ترین مقدار خواهد رسید. همچنین مقدار آن پس از ورزش افزایش یافته و با افزایش سن کاهش می یابد.
در موارد زیر به انجام این آزمایش نیاز است:
FSH, LH, SHBG, DHEAS, Estradiol, Semen Analysis, AMH, Androstenedione
نمونه خون
معمولاً قبل از انجام این تست نیاز به رعایت شرایط خاصی از جمله ناشتایی نیست. بیشترین مقدار این هورمون در خون در ساعت 7 صبح وجود دارد، بنابراین نمونه گیری بهتر است در این ساعت انجام شود.
برای این آزمایش، خونگیری از ورید بازویی انجام می شود. قبل از نمونه گیری، فرد مراجعه کننده باید داروهایی که مصرف می کند به همراه آخرین زمان مصرف دارو را به اطلاع پرسنل نمونه گیر در آزمایشگاه برساند.
برای انجام این آزمایش از روش های زیر استفاده می شود:
میزان طبیعی تستوسترون در آزمایشگاه وحید بر حسب ng/mL بصورت ذیل می باشد، اگرچه این میزان در هر آزمایشگاه و هر سن و جنس متفاوت است.
Men: 2.3 – 8.58
Women: 0.1 – 0.9
حدود دو سوم تستوسترون در خون به گلوبین اتصالی هورمون جنسی (SHBG) و حدود یک سوم آن به آلبومین متصل است. کمتر از 4 درصد تستوسترون در خون به صورت آزاد (Free) است.
مجموع تستوسترون آزاد و متصل به آلبومین، بخش فراهمی زیستی یا bioavailable تستوسترون نامیده می شود که فرم فعال این هورمون است و روی بافت های هدف خود اثر می گذارد.
برای اکثر اهداف بالینی و تشخیصی، اندازه گیری تستوسترون تام (Total) تمام اطلاعات ضروری را تامین می کند و اندازه گیری تستوسترون Free ندرتا اندیکاسیون پیدا می کند، مثلا در شرایط زیر:
میزان طبیعی تستوسترون آزاد (Free Testosterone) در آزمایشگاه وحید بر حسب pg/ml بصورت ذیل می باشد، اگرچه این میزان در هر آزمایشگاه و هر سن و جنس متفاوت است.
محدوده سنی | محدوده مرجع |
| 1 Days – 12 Years (Men) | 0 – 4.6 |
| 1 Days – 12 Years (Women) | 0 – 1.46 |
| 13 – 18 Years (Men) | 0.18 – 23.08 |
| 13 – 18 Years (Women) | 0 – 2.24 |
| 19 – 55 Years (Men) | 1 – 28.28 |
| 19 – 55 Years (Women) | 0 – 2.85 |
| > 55 Years (Men) | 0.7 – 21.45 |
| > 55 Years (Women) | 0 – 1.56 |
Jacobs & DeMott Laboratory Test Handbook with Key Word Index 5th Edition
