Acid Phosphatase- Prostatic Acid Phosphatase (PAP)
اسید فسفاتازها آنزیم هایی هستند که به طور گسترده در بافت هایی از جمله استخوان،کبد،طحال،کلیه،گلبول های قرمز خون و پلاکت ها ترشح می شوند.با این حال، بزرگترین اهمیت تشخیصی آنها شامل غده‌ی پروستات است،جایی که فعالیت اسید فسفاتاز 100 برابر بیشتر از سایربافت ها است.روش های ایمونوشیمیایی برای تعیین زیرواحدهای پروستاتی بسیار اختصاصی عمل می کنند اما چون PAP در اوایل بیماری پروستات افزایش نمی یابد این آزمایش برای غربالگری توصیه نمی شود.این آزمایش بررسی کننده اثربخشی درمان سرطان پروستات می باشد.
سطوح افزایش یافته اسیدفسفاتاز زمانی دیده می شود که سرطان پروستات به سایر قسمت‌های بدن،به ویژه استخوان متاستاز داده باشد.هنگامی که کارسینوم گسترش یافت، پروستات شروع به ترشح اسیدفسفاتاز می گند و در نتیجه سطح خونی PAP افزایش می یابد.در مایع منی میتوان غلظت بالایی از اسیدفسفاتاز را مشاهده نمود.
کمک به پیش بینی عود پس از پروستاتکتومی رادیکال برای سرطان پروستات موضعی بالینی
تشخیص متاستاز سرطان پروستات
PSA
سرم یا پلاسمای EDTA(ارجح)
به مدت 12 ساعت قبل از جمع آوری نمونه، مولتی ویتامین یا مکمل های غذایی حاوی بیوتین (ویتامین B7) که معمولا در مکمل ها و مولتی ویتامین ها مو، پوست و ناخن یافت می شود، مصرف نکنید.
برای این آزمایش، خونگیری از ورید بازویی انجام می شود. قبل از نمونه گیری، فرد مراجعه کننده باید داروهایی که مصرف می کند به همراه آخرین زمان مصرف دارو را به اطلاع پرسنل نمونه گیر در آزمایشگاه برساند.
نمونه گیری صبحگاهی به دلیل داشتن تغییرات ساعتی روزانه ارجح است.
· انواع مختلفی از داروها باعث افزایش یا کاهش PAP می شوند
· لمس غده‌ی پروستات و بیوپسی پروستات قبل از آزمایش باعث افزایش سطح PAP می شود.
· کاتتریزاسیون مثانه باعث افزایش سطح PAP می شود
· اندازه گیری اسید فسفاتاز پروستات (PAP) نباید به عنوان یک آزمایش مطلق برای بدخیمی در نظر گرفته شود زیرا سایر عوامل از جمله هیپرپلازی خوش خیم پروستات، انفارکتوس پروستات و دستکاری غده پروستات ممکن است منجر به افزایش غلظت PAP سرم شود.
· اندازه گیری PAP اطلاعات اضافی کمی فراتر از اندازه گیری های آنتی ژن اختصاصی پروستات ارائه می دهد.
· آنتی بادی های انسانی ضد موش (HAMA) ممکن است در نمونه های بیمارانی که ایمونوتراپی با استفاده از آنتی بادی های مونوکلونال دریافت کرده اند وجود داشته باشد. سایر آنتی بادی های هتروفیل نیز ممکن است در نمونه های بیمار وجود داشته باشد.
با توجه به تنوع کیت های اندازه گیری،دامنه مرجع در آزمایشگاه ها متفاوت است.در آزمایشگاه وحید دامنه مرجع به صورت زیر گزارش می شود:
Men: 0.2 – 5 U/mL
Women: 0 – 1.5 U/mL
افزایش قابل توجه اسید فسفاتاز تقریبا همیشه نشان دهنده سرطان متاستاتیک پروستات است.اگر تومور با موفقیت درمان شود این سطح آنزیم طی 3 تا 4 روز پس از جراحی یا تجویز استروژن کاهش می یابد.
مقادیر نسبتاً بالا در غیاب کارسینوم پروستات در شرایط زیر دیده می شود:
الف) بیماری نیمن پیک
ب) بیماری گوچر
ج) هیپرتروفی خوش خیم پروستات
د)احتباس ادرار
ه) هر سرطانی که به استخوان متاستاز دهد
و) لوسمی میلوسیتیک
