افزایش سطح گلوکز خون ناشتا نشان دهنده یک مکانیسم جبرانی است که در صورت کاهش ظرفیت ترشحی انسولین، سطح انسولین ناشتا را در حد معینی حفظ می کند و سطح انسولین ناشتا به نسبت مستقیمی با کاهش حساسیت به انسولین، افزایش می یابد. در واقع، هایپرگلایسمی در دیابت ناشی از فیدبک بین کبد و سلول های بتا پانکراس است. میزان این هایپرگلایسمی توسط ترکیبی از نقص سلول های بتا پانکراس و مقاومت به انسولین تعیین می شود.

Homa-index یا ارزیابی مدل هوموستاتیک روشی برای ارزیابی عملکرد سلولهای بتا پانکراس و مقاومت به انسولین است که با توجه به قند خون ناشتا و انسولین یا C-پپتید بدست می آید. اساس این شاخص بر این اصل استوار است که غلظت انسولین و قند خون به فیدبک گلوکز بر روی سلول های بتا پانکراس در جهت افزایش ترشح انسولین مرتبط است. دو معادله برای Homa-index وجود دارد:

HOMA-IR= (glucose in mmol/L x insulin in mIU/mL)/22.5

HOMA-B= (20 x insulin in mIU/mL)/(glucose in mmol/L – 3.5)

معادله اول (HOMA-IR) برای ارزیابی مقاومت به انسولین و معادله دوم (HOMA-B) برای بررسی عملکرد سلول های بتا پانکراس استفاده می شود.