Generic filters
Exact matches only
آزمایش قند سه ماهه

هموگلوبین گلیکوزیله شده

این تست به چه نام‌های دیگری شناخته می‌شود؟

  • A1c Hemoglobin
  • Glycated Hemoglobin
  • Glyco HGB (Glycosylated Hemoglobin)
  • Glyco-Hb
  • HA1C, B
  • HBA1c, B
  • Hemoglobin A1(a)
  • Hemoglobin A1(b)
  • Hemoglobin A1C, B
  • HgbA1c
  • Glycosylated Hemoglobin

هدف از انجام تست چیست؟

دیابت یک اختلال مزمن همراه با اختلال در متابولیسم کربوهیدرات، چربی و پروتئین است که با هیپرگلیسمی مشخص می شود. درمان طولانی مدت این بیماری بر کنترل سطح گلوکز خون برای جلوگیری از عوارض حادکتوز و هیپرگلیسمی تاکید دارد. علاوه بر این، اگر سطح گلوکز خون به طور موثر کنترل شود، می توان عوارض طولانی مدت مانند رتینوپاتی، نوروپاتی، نفروپاتی و بیماری های قلبی عروقی را به حداقل رساند.

گلیکوهموگلوبین یک نوع طبیعی و جزئی از هموگلوبین هاست.هموگلوبین گلیکوزیله با سرعتی متناسب با غلظت متوسط گلوکز،طی یک فرایند آهسته و غیر آنزیمی در گلبول های قرمز خون در طول عمر 120 روزه آنها تشکیل میشود.گلیکوهموگلوبین در واقع گلوکز اتصال یافته به هموگلوبین است.در زمان افزایش قندخون(هیپرگلیسمی)افزایش گلیکوهموگلوبین باعث افزایش  میشود.(در نتیجه اتصال برگشت ناپذیر گلوکز به یک اسید آمینه در زنجیره B مولکول هموگلوبین بالغ ایجاد میشود.

اگر غلظت گلوکز به دلیل کمبود انسولین افزایش یابد،مقادیر گلیکوزیلاسیون برگشت ناپذیر نشان دهنده ی میانگین سطح قند خون برای دوره 2تا3 ماهه قبل از آزمایش است.این آزمایش اطلاعاتی را برای ارزیابی روش های درمان دیابت(هر 3 ماه یکبار)ارائه میکند همچنین برای تعیین درمان دیابت نوجوانان مبتلا به کتواسیدوزیس حاد مفید است و قند خون را در موارد خفیف تر دیابت ردیابی میکند.

این آزمایش میتواند یک مکمل ارزشمند در تعیین مسیر درمان(استفاده از داروههای خوراکی،انسولین،پیوند سلول های )باشد.اندازه گیری  برای گروه های خاصی از بیماری ارزش خاصی دارد.

دیابت یک اختلال مزمن همراه با اختلال در متابولیسم کربوهیدرات، چربی و پروتئین است که با هیپرگلیسمی مشخص می شود. درمان طولانی مدت این بیماری بر کنترل سطح گلوکز خون برای جلوگیری از عوارض حادکتوز و هیپرگلیسمی تاکید دارد. علاوه بر این، اگر سطح گلوکز خون به طور موثر کنترل شود، می توان عوارض طولانی مدت مانند رتینوپاتی، نوروپاتی، نفروپاتی و بیماری های قلبی عروقی را به حداقل رساند.

گلیکوهموگلوبین یک نوع طبیعی و جزئی از هموگلوبین هاست.هموگلوبین گلیکوزیله با سرعتی متناسب با غلظت متوسط گلوکز،طی یک فرایند آهسته و غیر آنزیمی در گلبول های قرمز خون در طول عمر 120 روزه آنها تشکیل میشود.گلیکوهموگلوبین در واقع گلوکز اتصال یافته به هموگلوبین است.در زمان افزایش قندخون(هیپرگلیسمی)افزایش گلیکوهموگلوبین باعث افزایش  میشود.(در نتیجه اتصال برگشت ناپذیر گلوکز به یک اسید آمینه در زنجیره B مولکول هموگلوبین بالغ ایجاد میشود.

 

 

این تست چه زمانی درخواست میشود؟

  • ارزیابی و کنترل طولانی مدت غلظت گلوکز خون در بیماران دیابتی
  • تشخیص دیابت
  • شناسایی بیماران در معرض خطر ابتلا به دیابت (پیش دیابت)
  • این سنجش در تعیین کنترل روزانه گلوکز مفید نیست و نباید به جای آزمایش خانگی روزانه قند خون استفاده شود.
  • بیماران دیابتی نوع 1 ناپایدار(در حال مصرف انسولین)که سطح قندخون در آنها به طور قابل توجهی روز به روز متفاوت است.
  • بیماران دیابتی نوع 2 که باردار می‌شوند.

تست‌های آزمایشگاهی مکمل این آزمایش کدامند؟

FBS,BS,BS(5pm),GTT, GCT, BS 2hpp

چه نوع نمونه‌ای برای این تست نیاز است؟

خون کامل) (EDTA

مراجعه کننده قبل از انجام آزمایش باید چه شرایطی را رعایت کند؟

نیاز به رعایت شرایط خاصی نیست.

نحوه جمع آوری نمونه چگونه است؟

برای این آزمایش، خونگیری از ورید بازویی انجام می شود. قبل از نمونه گیری، فرد مراجعه کننده باید داروهایی که مصرف می کند به همراه آخرین زمان مصرف دارو را به اطلاع پرسنل نمونه گیر در آزمایشگاه برساند.

تداخلات

وجود انواع هموگلوبین می تواند در اندازه گیری هموگلوبین HbA1c اختلال ایجاد کند. مزیت استفاده از روش‌های کروماتوگرافی تبادل یونی این است که اکثر انواع هموگلوبین که بر نتایج HbA1c تأثیر می‌گذارند را می‌توان از تجزیه و تحلیل کروماتوگرام تشخیص داد، بنابراین نتایج نادرست کمتر گزارش می‌شوند.

بسیاری از انواع رایج هموگلوبین () (HbF <30٪، HbE هتروزیگوت، HbD هتروزیگوت، HbC هتروزیگوت، HbS هتروزیگوت) با این روش تداخلی ندارند. سایر انواع Hb که تداخلی با این روش نشان می دهند عبارتند از

 Hb Camperdown، Hb Fukuoka، Hb Philadelphia، Hb Wayne و Hb Raleigh هستند. برخی از هموگلوبینوپاتی ها می توانند با کاهش طول عمر گلبول های قرمز همراه باشند،در این شرایط اندازه گیری غلظت HbA1c مقدار واقعی کنترل قند خون بیمار را ارائه نمی دهد و می تواند منجر به تفسیر نادرست شود. در چنین شرایطی، فروکتوزامین باید به عنوان یک اندازه گیری جایگزین برای گلیسمی استفاده شود و برای نظارت بر این بیماران توصیه می شود.

در موارد کم خونی همولیتیک، طول عمر گلبول های قرمز کوتاه شده و منجر به کاهش نتایج HBA1c می شود. این اثر به شدت کم خونی بستگی دارد. نمونه های بیماران مبتلا به پلی سیتمی یا پس از طحال برداشتن ممکن است مقادیر HBA1c را به دلیل طول عمر طولانی تر گلبول های قرمز،بالاتر نشان دهند..

دامنه مرجع:

با توجه به تنوع کیتهای اندازه گیری،دامنه مرجع در آزمایشگاه ها متفاوت است.در آزمایشگاه وحید دامنه مرجع به صورت زیر گزارش می شود:

Non Diabetic: 3 – 6
Goal: 6 – 7
Good Control: 7 – 8
Action suggested: > 8

محاسبه eAG (estimate Average Glucose):

Plasma Blood glucose (mg/dl): (HbA1C × 35.6) – 77.3

افزایش HbA1C سرمی در موارد زیر مشاهده می شود:

  1. کودکان دیابتی
  2. بیماران دیابتی که آستانه کلیوی گلوکز در آنها غیر طبیعی است.
  3. بیماران دیابتی نوع 1 ناپایدار(در حال مصرف انسولین)که سطح قندخون در آنها به طول قابل توجهی روز به روز متفاوت است.

افزایش در شرایط غیر دیابتی

  1. کم خونی فقر آهن
  2. اسپلنکتومی(برداشتن طحال)
  3. مسمومیت الکلی 
  4. مسمومیت با سرب

کاهش در شرایط غیردیابتی

  1. کم خونی همولیتیک
  2. از دست دادن خون به طور مزمن
  3. بارداری
  4. نارسایی مزمن کلیه
تهیه شده توسط:
واحد تحقیق و توسعه (R & D) آزمایشگاه پاتوبیولوژی وحید
محمد حسین حسینی، دکتر محمد وحید دستجردی
تهیه شده توسط واحد تحقیق و توسعه (R & D) آزمایشگاه پاتوبیولوژی وحید: محمد حسین حسینی، دکتر محمد وحید دستجردی

:References

  • A Manual of Laboratory and Diagnostic Tests
  • Principles of Biochemistry- Lehninger
  • Jacobs & DeMott Laboratory Test Handbook with Key Word Index 5th Edition​
  • John Bernard Henry
    Comprehensive guide to interpreting laboratory tests(H.Saadati)