FBS (Fasting Blood Sugar)
1- این تست به چه نام‌های دیگری شناخته می‌شود؟
- Fasting blood glucose (FBG)
- Fasting plasma glucose (FPG)
- Fasting blood sugar (FBS)
2- هدف از انجام تست چیست؟
این آزمایش به منظور غربالگری و تشخیص دیابت و پیش دیابت و پایش (monitoring) افراد دیابتی و یا افراد هایپوگلیسمیک انجام می شود.
گلوکز منبع اصلی انرژی برای سلولهای بدن است. میوه ها، سبزیجات، نان و دیگر منابع غذایی ِ کربوهیدرات ها حین فرآیند هضم غذا در بدن به گلوکز (و سایر مواد مغذی) تجزیه شده سپس توسط روده کوچک جذب شده و در بدن گردش می کنند. استفاده از گلوکز برای تولید انرژی به انسولین بستگی دارد. انسولین هورمونی است که توسط پانکراس تولید می شود و انتقال گلوکز به سلولهای بدن را تسهیل می کند. این هورمون همچنین، به کبد برای ذخیره انرژی اضافی به عنوان گلیکوژن برای ذخیره کوتاه مدت و یا به عنوان تری گلیسیرید در سلولهای چربی کمک می کند.
3- این تست چه زمانی درخواست می‌شود؟
این آزمایش بعنوان یک چکاپ روتین برای تمامی افراد به خصوص افراد بیشتر از 45 سال، افرادی که عوامل خطر یا علایم ابتلا به دیابت دارند و خانم های باردار انجام می شود.
4- تست‌های آزمایشگاهی مکمل کدامند؟
- Glucose challenge test (GCT)
- Glucose tolerance test (GTT)
- Haemoglobin A1C or glycated haemoglobin (Hb A1C)
- Two-Hour Postprandial Glucose (2hpp)
5- چه نوع نمونه‌ای برای این تست درخواست می‌شود؟
نمونه خون، ادرار، مایعات بدن مانند مایع مغزی نخاعی
6- مراجعه کننده قبل از انجام آزمایش باید چه شرایطی را رعایت کند؟
قبل از انجام این تست نیاز به رعایت شرایط ناشتایی است یعنی بین 8 الی 10 ساعت قبل از انجام این آزمایش از خوردن و آشامیدن پرهیز شود، ولی نوشیدن آب اشکالی ندارد.
7- نحوه جمع‌آوری نمونه چگونه است؟
برای انجام آزمایش قند خون در آزمایشگاه، خونگیری از ورید بازویی انجام می شود. قبل از نمونه گیری، فرد مراجعه کننده باید داروهایی که مصرف می کند به همراه آخرین زمان مصرف دارو را به اطلاع پرسنل نمونه گیر در آزمایشگاه برساند.
8- روش انجام تست چیست؟
از روش glucose oxidase برای اندازه گیری گلوکز استفاده می شود.
9- چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست می‌شود؟
انواع استرس ها مانند بیهوشی عمومی، آسیب های مغزی-نخاعی، سکته قلبی، شوک، ورزش سنگین و سوختگی می تواند باعث افزایش میزان گلوکز خون شود.
10- نتایج این تست چگونه گزارش می‌شود؟
میزان طبیعی گلوکز خون ناشتا در آزمایشگاه وحید بر حسب mg/dl بصورت ذیل می باشد، اگرچه این میزان در هر آزمایشگاه و هر سن و جنس متفاوت است:
Normal: 60 – 99
Prediabetes: 100 – 125
Diabetes: ≥ 126
میزان بیش از حد طبیعی گلوکز خون اغلب نشان دهنده دیابت است، اما بسیاری از بیماری ها و شرایط دیگر نیز می توانند باعث افزایش قند خون شوند.
همچنین میزان قند خون غیر ناشتا در نمونه خون راندوم (تصادفی) برابر یا بیشتر از 200 میلی گرم در لیتر، نشان دهنده دیابت است.
افزایش میزان گلوکز در شرایط زیر مشاهده می‌شود:
دیابت شیرین، استرس حاد، سندروم کوشینگ، فئوکروموسیتوما، آسیب مزمن کلیوی، التهاب حاد پانکراس، آکرومگالی.
کاهش میزان گلوکز در شرایط زیر مشاهده می‌شود:
انسولینوما (تومور پانکراس که انسولین تولید می کند)، کم کاری تیرویید، کم کاری هیپوفیز، بیماری آدیسون، بیماری کبدی، مصرف زیاد انسولین، گرسنگی زیاد.
تهیه شده توسط:
واحد تحقیق و توسعه (R & D) آزمایشگاه پاتوبیولوژی وحید
دکتر احسان کاکاوندی، دکتر محمد وحید دستجردی
تهیه شده توسط واحد تحقیق و توسعه (R & D) آزمایشگاه پاتوبیولوژی وحید: دکتر احسان کاکاوندی، دکتر محمد وحید دستجردی
:References
Jacobs & DeMott Laboratory Test Handbook with Key Word Index 5th Edition