Generic filters
Exact matches only
آزمایش کلسی تونین

Calcitonin

این تست به چه نام‌های دیگری شناخته می‌شود؟

Thyrocalcitonin ,CT ,  Calcitonin  Serum

هدف از انجام تست چیست؟

کلسی تونین، هورمون پلی پپتیدی است که توسط سلول هایc(پارافولیکولی)غده تیروئید ترشح شده و برداشت کلسیم از استخوان ها را با تنظیم تعداد و فعالیت استئوبلاست ها مهار میکند.کلسی تونین در پاسخ مستقیم به سطوح بالای کلسیم خون ترشح می‌شود و به جلوگیری از تغییرات ناگهانی در سطح کلسیم و از دست دادن بیش از حد کلسیم کمک میکند. با این حال، در مقایسه با هورمون پاراتیروئید و 1،25-دی هیدروکسی ویتامین D، نقش کلسی تونین در تنظیم کلسیم سرم در انسان ناچیز است. بنابراین اندازه گیری سطح کلسی تونین سرم در تشخیص اختلالات هموستاز کلسیم مفید نیست.

تومورهای بدخیم ناشی از سلول های C تیروئید (کارسینوم مدولاری تیروئید: MTC) معمولاً سطوح بالایی از کلسی تونین را تولید می کنند. MTC یک تومور بدخیم تیروئید غیرشایع است که کمتر از 5 درصد از کل بدخیمی های تیروئید را شامل می شود. تقریباً 25٪ از این موارد، موارد خانوادگی هستند، که معمولاً به عنوان یک جزء از نئوپلازی غدد درون ریز ظاهر می شوند. MTC همچنین ممکن است در خانواده‌هایی بدون سایر اختلالات غدد درون ریز همراه با انتقال اتوزومال غالب رخ دهد که به آن کارسینوم مدولاری تیروئید خانوادگی (FMTC) می‌گویند.اندازه گیری کلسی تونین برای تشخیص کارسینوم مدولاری تیروئید(MTC)و بعد از عمل برای تشخیص عود یا متاستاز کارسینوم تیروئید استفاده می‌شود.این آزمایش برای اندازه گیری افزایش کلسی تونین پس از تحریک با کلسیم یا پنتاگاسترین انجام میشود.تشخیص زود هنگام کلسی تونین بالا منجر به تشخیص تومور قبل از گسترش سرطان میشود.(دو برابر شدن سطح سرمی با عود ارتباط دارد)

غلظت کلسی تونین سرم در نوزادان بالا است، به سرعت کاهش می یابد و از دوران کودکی تا بزرگسالی نسبتاً پایدار است. به طور کلی، غلظت سرمی کلسی تونین در مردان به دلیل توده سلول C بزرگتر بیشتر از زنان است. غلظت کلسی تونین سرم ممکن است در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیوی و سایر بیماری ها مانند هیپرپاراتیروئیدیسم، اختلالات لوسمی و اختلالات میلوپرولیفراتیو، سندرم زولینگر-الیسون، تیروئیدیت خودایمنی، سرطان های سلول کوچک و سلول بزرگ ریه، سرطان سینه و پروستات، ماستوسیتوز و انواع مختلف افزایش یابد.

این تست چه زمانی درخواست میشود؟

  • کمک به تشخیص و پیگیری سرطان مدولاری تیروئید
  • کمک به ارزیابی نئوپلازی غدد درون ریز و کارسینوم مدولاری خانوادگی تیروئید

تست‌های آزمایشگاهی مکمل این آزمایش کدامند؟

Ca, PTH, Vitamin D,T3, T4, TSH

چه نوع نمونه‌ای برای این تست نیاز است؟

خون وریدی

مراجعه کننده قبل از انجام آزمایش باید چه شرایطی را رعایت کند؟

به مدت 12 ساعت قبل از جمع آوری نمونه، از مولتی ویتامین ها یا مکمل های غذایی حاوی بیوتین (ویتامین B7) که معمولا در مکمل ها و مولتی ویتامین ها مو، پوست و ناخن یافت می شود، استفاده نکنید.

نحوه جمع آوری نمونه چگونه است؟

برای این آزمایش، خونگیری از ورید بازویی انجام می شود. قبل از نمونه گیری، فرد مراجعه کننده باید داروهایی که مصرف می کند به همراه آخرین زمان مصرف دارو را به اطلاع پرسنل نمونه گیر در آزمایشگاه برساند.

تداخلات

سرم لیپمیک (به دلیل افزایش تری گلیسرید خون،سرم یا پلاسما شیری رنگ می شود.)

مقدار کلسی تونین به طور معمول در افراد باردار و نوزادان افزایش می‌یابد.

دامنه مرجع:

با توجه به تنوع کیتهای اندازه گیری کلسی تونین ،دامنه مرجع در آزمایشگاه ها متفاوت است.در آزمایشگاه وحید دامنه مرجع به صورت زیر گزارش می شود:

نرمال آزمایشگاه

Normal Range: 0.1 – 10.9

افزایش کلسی‌تونین سرمی در موارد زیر مشاهده می شود:

افزایش در کارسینوم مدولاری تیروئید

هایپر پلازی سلول های c تیروئید

نارسایی مزمن کلیه

آنمی پرنشیوز

سندروم Elison-Zollinger(به دلیل وجود تومور در پانکراس،تولید گاسترین افزایش میابد)

سرطان ریه (oat-Cell lung cancer)پستان یا پانکراس(اکتوپیک کلسیتونین)

سندروم کارسینوئید

سیروز الکلی

بیماران مبتلا به التهاب پانکراس  و تیروئید

افزایش کلسیم به هر دلیلی

  • درصد کوچکی از بیماران مبتلا به کارسینوم مدولاری،مقدار کلسی تونین در حالت ناشتا در محدوده ی طبیعی قرار دارد.در این نمونه ها یک تست تحریکی با استفاده از کلسیم یا پنتاگاسترین باید انجام شود.
  • مقادیر خیلی بالا(برای مثال 5 تا 30 برابر سطح پایه)نشان دهنده کارسینوم مدولاری تیروئید است اما این به معنای تشخیص قطعی نیست.
  • در بیمارانی که سطح کلسیتونین بالا است اما مبتلا به کارسینوم مدولاری تیروئید نیستند،پاسخ به تست های تحریکی آنقدر شدید نیست.
تهیه شده توسط:
واحد تحقیق و توسعه (R & D) آزمایشگاه پاتوبیولوژی وحید
سید محمدحسین حسینی، دکتر محمد وحید دستجردی
تهیه شده توسط واحد تحقیق و توسعه (R & D) آزمایشگاه پاتوبیولوژی وحید: سید محمد حسین حسینی، دکتر محمد وحید دستجردی

:References

A Manual of Laboratory and Diagnostic Tests

Principles of Biochemistry- Lehninger

Jacobs & DeMott Laboratory Test Handbook with Key Word Index 5th Edition​

John Bernard Henry
Comprehensive guide to interpreting laboratory tests(H.Saadati)