ACE - Angiotensin-Converting Enzyme
1- این تست به چه نام‌های دیگری شناخته می‌شود؟
Serum Angiotensin Converting Enzyme
2- هدف از انجام تست چیست؟
هدف از انجام این آزمایش اندازه‌گیری آنزیم ACE می‌باشد. این آنزیم توسط سلول‌های اندوتلیال پوشاننده‌ی دیواره داخلی عروق ترشح می‌شود و در تنظیم فشار خون نقش دارد.
ابتدا پیش ساز هورمون آنژیوتانسینوژن توسط کبد در خون آزاد می‌شود. پروتئین آنژیوتانسینوژن توسط هورمون رنین به آنژیوتانسین I تبدیل می‌شود و آنژیوتانسین I توسط آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) که بیشتر در مویرگ‌های ریه یافت می‌شود به آنژیوتانسین II تبدیل می‌شود.
آنژیوتانسین I مولکول غیرفعالی است. در حضور ACE آنژینوتانسین I به آنژینوتانسین II تبدیل می‌شود. آنژیوتانسین II یک عامل قوی انقباض عروقی (به خصوص شریانچه‌ها) است و از راهکارهای مختلف مانند تحریک ترشح آلدسترون و هورمون ضد ادراری موجب احتباس آب و سدیم می‌شود لذا عملکرد نهایی هورمون آنژیوتانسین II افزایش فشار خون است.
این تست در درجه اول برای ارزیابی بیماری سارکوئیدوز حاد و فعال مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ زیرا آنزیم ACE در اطراف ضایعات گرانولومایی افزایش می‌یابد.
بیماری ایمنی سارکوئیدوز (Sarcoidosis) با التهاب در گره‌های لنفاوی، ریه، کبد، چشم، پوست و دیگر بافت‌ها شناسایی می‌شود. در این بیماری، توده کوچکی از بافت غیرطبیعی گرانولوم (خوشه‌هایی از سلول‌های ایمنی) در اندام‌های خاص بدن تشکیل می‌شود. در برخی مبتلایان، این گرانولوم از بین نمی‌رود در نتیجه موجب التهاب بافت می‌شود. این بیماری در سن ۲۰ تا ۴۰ سالگی و زنان شایع است.
در بیماری‌های سِل ،جُذام ، هیستوپلاسموز و همچنین تماس با آزبست ،سیلیکون وبریلیوم گرانولوما ایجاد می‌شود و ACE به همراه آن افزایش می‌یابد.
3- این تست چه زمانی در خواست می‌شود؟
آزمایش ACE معمولاً برای افرد مبتلا به سارکوئیدوز با علائم و نشانه‌های زیردرخواست می‌شود:
-گرانولوما(توده کوچکی از بافت غیرطبیعی)
-سرفه مزمن یا تنگی نفس
-چشم‌های قرمز و اشک آلود
متناسب با اندام درگیر شده علائم بیماری متفاوت است.
اندازه‌گیری دوره‌ای ACE برای ارزیابی روند درمان بیماری سارکوئیدوز با مصرف داروهای کورتیکو استروئید مفید است.
4-تست‌های آزمایشگاهی مکمل ACE کدام‌اند؟
تست‌های تشخیصی بیماری سارکوئیدوز که همراه با ACE درخواست می‌شوند شامل:
ALK: آنزیم ALP اغلب در استخوان،کبد، جفت و روده تولید می‌شود. این آنزیم همچنین در کلیه فعال است. در بیماری سارکوئیدوز همراه با درگیری کبد، مقدار این آنزیم افزایش می‌یابد. ALPبه عنوان یک شاخص، در بیماری‌های کبدی و استخوانی استفاده می‌شود. در نتیجه یک تست غیراختصاصی برای تشخیص این بیماری محسوب می‌شود.
Ca: همراه با بیماری سارکوئیدوز متابولیسم کلسیم دچار اختلال می‌شود در نتیجه مقدار کلسیم در خون و ادرار افزایش می‌یابد.
C.B.C: لوکوپنی یکی از علائم بیماری سارکوئیدوز است.
الکتروفورز: هایپرگاماگلوبولینمی در نژاد سیاه پوست همراه با بیماری سارکوئیدوز دیده می‌شود.
اسیداوریک: درسارکوئیدوز مقدار اسیداوریک خون افزایش می‌یابد ولی به ندرت بیماری نقرس دیده می‌شود.
تست عملکرد ریه، بیوپسی (بررسی میکروسکوپی)، Gallium scan، Bronchoalveolar lavage از جمله آزمایشات درخواستی همراه با ACE هستند.
5- چه نوع نمونه‌ای برای این تست درخواست می‌شود؟
نمونه خون
Cerebral Spinal Fluid(CSF): در صورت درگیری سیستم نخاعی و عصبی به همراه بیماری سارکوئیدوز، درخواست می‌شود.
6- مراجعه کننده قبل از انجام آزمایش باید چه شرایطی را رعایت کند؟
-مصرف داروهای نیکاردیپین، تریودوتیرونین قبل از انجام آزمایش باعث افزایش کاذب ACE می‌شود.
– مصرف داروهای کورتیکواستروئید، بنازپریل،کاپتوپریل، منیزیم سولفات، پردنیزولون، پروپرانولول و.. قبل از انجام آزمایش باعث کاهش کاذب ACEمی‌شود.
7- نحوه جمع آوری نمونه چگونه است؟
نمونه خون وریدی با رعایت نکات زیر جمع آوری می‌شود:
– قبل از جمع‌آوری نمونه، مراجعه کننده احراز هویت می‌شود.
– قبل از نمونه گیری، از حساسیت‌های مراجعه کننده به ضدعفونی کننده‌ها و مواد لاتکس سؤال می‌شود.
– داروهای مصرفی سوال و سپس ثبت می‌شوند.
-ظرف‌های نمونه‌گیری متناسب با تست انتخاب می‌شود. برای این آزمایش فقط از ضد انعقاد هپارین استفاده می‌شود؛ زیرا سایر ضد انعقادها مانند EDTA آنزیم ACE را مهار می‌کنند.
– قبل ازانجام آزمایش، متناسب با روش انجام و شرایط فیزیولوژیک تست، رژیم غذایی برای مراجعه کننده در نظرگرفته می‌شود. این آزمایش نیاز به ناشتایی ندارد.
8- بهترین روش‌های انجام تست کدام‌اند؟
روش‌های متعددی برای اندازه‌گیری ACEوجود دارد که از میان آن‌ها روش‌های “اسپکتروفلوئورمتریک”،”رادیوایمونواسی” و “اسپکتروفتومتریک با سوبسترای حساس” مناسب‌ترهستند.
9- چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست می‌شود؟
-عدم رعایت شرایط قبل از انجام آزمایش
-عدم رعایت نحوه نمونه‌گیری صحیح
– سطح آنزیم ACE در افراد زیر 20 سال به طور طبیعی بالا است بنابراین انجام آزمایش در این رده سنی توصیه نمی‌شود.
-همولیز، افزایش چربی خون، مصرف داروهای استروئیدی و گرسنگی شدید موجب کاهش کاذب ACE می‌شود.
10- نتایج این تست چگونه گزارش می‌شود؟
محدوده نرمال مرجع متناسب با روش انجام تست متفاوت است.
افزایش سطح ACE در شرایط زیر مشاهده می‌شود:
-سارکوئیدوز
-بیماری گوشه
– پانکراتیت حاد ومزمن
– بیماری های قارچی
-هایپرتیروئیدیسم درمان نشده
– دیابت ملیتوس
Psoriasis-(بیماری پوستی)
-در بیماری‌های ایدز، سل، جذام و هیستوپلاسموز به علت تشکیل گرانولوم افزایش ACE مشاهده می‌شود.
کاهش سطح ACE در شرایط زیر مشاهده می‌شود:
-مصرف داروهای استروئیدی برای درمان سارکوئیدوز
-نئوپلاسم پیشرفته ریوی
Vahid Department Research & Development
تهیه شده توسط گروه تحقیق و توسعه آزمایشگاه پاتوبیولوژی وحید
منابع:
www.mayocliniclabs.com
Laboratory and Diagnostic Tests A MANUAL OF
Laboratory Test Handbok