در بسیاری از فرهنگ ها، مردم زمانی که از خواب بیدار می شوند روز خود را با نوشیدن یک فنجان قهوه آغاز می کنند. قهوه این نوشیدنی منحصر به فرد که موجب افزایش سطح انرژی و تمرکز می گردد، می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 و افسردگی را کاهش داده و در مدیریت کنترل وزن کمک نماید. مصرف قهوه می تواند موجب افزایش طول عمر گردد.
این مقاله نگاهی عمیق به 9 مورد از مهمترین مزایای مبتنی بر شواهد قهوه دارد.
قهوه به دلیل داشتن کافئین، به عنوان یک محرک سیستم عصبی مرکزی موجب افزایش سطح انرژی می گردد (1). کافئین گیرنده های آدنوزین را که به عنوان یک انتقال دهنده عصبی در مغز است را مسدود کرده و موجب افزایش مقدار دوپامین و سایر انتقال دهنده های عصبی در مغز می شود (2،3). طبق یک مطالعه صورت گرفته مصرف کافئین زمان خستگی را در طول ورزش دوچرخه سواری تا 12 درصد افزایش داده و به طور قابل توجهی سطح خستگی ذهنی را در شرکت کنندگان کاهش میدهد(4). در مطالعه ی مشابهی مصرف کافئین قبل و در طول بازی گلف باعث بهبود عملکرد، افزایش انرژی ذهنی و کاهش احساس خستگی بدنی می شود(5).
برخی تحقیقات نشان می دهد که مصرف منظم قهوه می تواند موجب کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در طولانی مدت گردد. مطابق با بررسی های صورت گرفته از 30 مطالعه پژوهشی، مصرف هر فنجان قهوه در طول روز می تواند ابتلا به دیابت نوع 2 را تا 6 درصد کاهش دهد(6). تصور میشود که دلیل این امر توانایی قهوه در حفظ عملکرد سلولهای بتا در لوزالمعده باشد. سلول های بتا مسئول تولید انسولین جهت تنظیم سطح قند خون هستند (7). به علاوه، قهوه سرشار از خواص آنتی اکسیدانی است و ممکن است بر حساسیت سلول ها نسبت به انسولین، رفع التهاب و بهبود متابولیسم تأثیر بگذارد. همه عوامل ذکر شده در ایجاد دیابت نوع 2 نقش دارند (8).
اگر چه نتایج مطالعات متفاوت است، اما برخی تحقیقات نشان داده است که مصرف قهوه می تواند موجب محافظت مغز در برابر اختلالات عصبی از جمله بیماری آلزایمر و پارکینسون گردد. براساس مستندات ذکر شده در 13 مطالعه، افرادی که به طور منظم کافئین مصرف می کنند تا حد قابل توجهی خطر ابتلا به پارکینسون در آنها کاهش می یابد. علاوه بر این، مصرف کافئین پیشرفت بیماری پارکینسون را در طول زمان کند و شاید متوقف می نماید (9).
تحقیقات بر روی بیش از 29000 نفر نشان داده است که با مصرف مقدار بیشتر قهوه، خطر ابتلا به آلزایمر کاهش می یابد(10). علاوه بر این، مطابق با تحقیقات انجام شده مصرف متوسط قهوه خطر زوال عقل و زوال شناختی را کم می کند (11، 12).
بر اساس برخی تحقیقات، نوشیدن قهوه می تواند مقدار ذخایر چربی را تغییر داده و از سلامت روده حمایت کند، که هر دو ممکن است برای کنترل وزن مفید باشند (13). نتیجه 12 مطالعه مرتبط نشان داد که به ویژه در آقایان مصرف بیشتر قهوه می تواند موجب کاهش توده چربی بدنی گردد(14). طبق مطالعه دیگر افزایش مصرف قهوه موجب کاهش توده های چربی در زنان می شود (15). علاوه بر این، یک مطالعه نشان داد افرادی که یک تا دو فنجان قهوه در طول روز مینوشند، در مقایسه با افرادی که کمتر از یک فنجان در روز مینوشند، 17 درصد بیشتر احتمال دارد که سطح فعالیت فیزیکی توصیهشده را داشته باشند.سطوح بالاتر فعالیت بدنی می تواند به ارتقای مدیریت وزن کمک کند (16).
برخی از مطالعات نشان داده است که نوشیدن قهوه می تواند با کاهش خطر افسردگی مرتبط باشد به طوری که مصرف هر فنجان قهوه موجب کاهش 8 درصدی بروز افسردگی است (17). مطالعه دیگری نشان داده است که نوشیدن حداقل چهار فنجان قهوه در مقایسه با نوشیدن فقط یک فنجان در روز با کاهش خطر ابتلا به افسردگی به میزان قابل توجهی موثر است (18). نتیجه مطالعه دیگری که بر روی بیش از 200000 نفر انجام شده، نشان داده است که نوشیدن قهوه، خطر مرگ ناشی از خودکشی را کاهش می دهد (19).
نتیجه چندین مطالعه نشان می دهد که مصرف قهوه می تواند از سلامت کبد حمایت کرده و در برابر بیماری ها محافظت کند. به عنوان مثال، یک مطالعه نشان داد که نوشیدن بیش از دو فنجان قهوه در روز اسکار کبد و سرطان کبد در افراد مبتلا به بیماری کبد را کاهش می دهد(20). تحقیقات دیگر نشان می دهد که هر چه مردم قهوه بیشتری بنوشند، خطر مرگ ناشی از بیماری مزمن کبدی کمتر می شود. نوشیدن یک فنجان قهوه در روز با خطر کاهش 15 درصدی و نوشیدن چهار فنجان در روز با خطر 71 درصدی کاهش مرتبط بود (21). مطالعه اخیر نشان داد که مصرف قهوه با کاهش سفتی کبد مرتبط است، سفتی کبد معیاری است که متخصصان مراقبت های بهداشتی برای ارزیابی فیبروز، تشکیل بافت اسکار در کبد از آن استفاده می کنند (22).
برخی تحقیقات نشان می دهد که نوشیدن قهوه ممکن است برای سلامت قلب مفید باشد. در واقع، یک بررسی نشان داد که نوشیدن سه تا پنج فنجان قهوه در روز با کاهش 15 درصدی خطر بیماری قلبی مرتبط است (23). مطابق با 21 پژوهش دیگر نوشیدن سه تا چهار فنجان قهوه در روز موجب کاهش 21 درصدی خطر سکته مغزی میگردد (24). علاوه بر این، یک مطالعه روی بیش از 21000 نفر نیز نشان داد که افزایش مصرف قهوه موجب کاهش قابل توجه خطر نارسایی قلبی عروقی در آن ها شد.(25). با این حال، به خاطر داشته باشید که کافئین می تواند بر سطح فشار خون تأثیر بگذارد. بنابراین، افراد مبتلا به فشار خون کنترل نشده ممکن است نیاز داشته باشند مصرف کافئین خود را محدود یا تعدیل کنند (23،26).
برخی تحقیقات نشان می دهد که مصرف قهوه می تواند به افزایش طول عمر کمک کند، زیرا مزایای زیادی برای سلامتی دارد. به عنوان مثال، نوشیدن دو تا چهار فنجان قهوه در روز بدون در نظر گرفتن عواملی مانند سن، وضعیت وزن و مصرف الکل موجب کاهش خطر مرگ و میر می گردد(27). به طور مشابه، در مطالعه دیگر (روی 1567 نفر ) نوشیدن قهوه کافئین دار با کاهش خطر مرگ پس از 12 و 18 سال پیگیری مرتبط است. علاوه بر این، نوشیدن حداقل یک فنجان قهوه در روز موجب کاهش خطر مرگ ناشی از سرطان می گردد (28). یک مطالعه جالب توجه در لوله آزمایش نشان داد که مصرف قهوه می تواند با محافظت در برابر رادیکال های آزاد و آسیب DNA به طور قابل توجهی طول عمر مخمر را افزایش دهد (29). با این حال، تحقیقات بیشتری برای تعیین اینکه آیا این تحقیق می تواند در مورد انسان ها نیز صدق کند، مورد نیاز است.
قهوه اغلب به عنوان یک ماده انرژی زا توسط ورزشکارانی که به دنبال بهبود عملکرد و افزایش سطح انرژی هستند استفاده می شود (30). نوشیدن قهوه قبل از ورزش می تواند استقامت افراد را بهبود بخشیده و سطح انرژی آن ها را بالا ببرد (31). مصرف قهوه موجب بهبود عملکرد فیزیکی و افزایش سرعت راه رفتن می شود.
به خاطر داشته باشید که برخی از افراد ممکن است نیاز به محدود کردن مصرف قهوه دارند ، از جمله افرادی که مصرف قهوه برای آنها محدودیت دارد می توان به زنان باردار یا شیرده ، کودکان و نوجوانان و افرادی که تیروئید پرکار دارند و کسانی که مشکلات قلبی داشته و دارای شرایط سلامتی خاصی هستند اشاره نمود.(34). با این حال، نوشیدن قهوه در حد اعتدال و حدود سه تا چهار فنجان در روز برای اکثر بزرگسالان بی خطر در نظر گرفته می شود (35). یکی از راههای به حداکثر رساندن فواید فنجان قهوه این است که شیرین کننده خود را تغییر دهید. به جای استفاده از شکر یا شربت های طعم دار، یک شیرین کننده طبیعی کم کالری مانند استویا را انتخاب کنید یا برای طعم دادن کمی دارچین به آن اضافه کنید.
قهوه با داشتن کافئین، موجب تغییر انتقال دهنده های عصبی خاص در مغز شده و با افزایش انرژی از خستگی زودرس جلوگیری می کند. مصرف منظم قهوه در طولانی مدت می تواند موجب کاهش خطر ابتلا به دیابت گردد.
برخی تحقیقات نشان می دهد که نوشیدن قهوه می تواند به محافظت در برابر بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون و زوال شناختی کمک کند. قهوه می تواند به مدیریت وزن کمک کند و ممکن است با کاهش چربی بدن مرتبط باشد. افرادی که قهوه مصرف میکنند از نظر فیزیکی فعال تر هستند. چندین مطالعه نشان داده اند که قهوه می تواند موجب کاهش خطر افسردگی گردد و حتی مسیر خطر مرگ ناشی از خودکشی را نزولی نماید. مصرف قهوه می تواند علاوه بر کاهش خطر مرگ و میر ناشی از بیماری های مزمن کبد، موحب کاهش اسکار و سرطان کبد گردد. برخی تحقیقات نشان می دهد که نوشیدن قهوه می تواند با کاهش خطر بیماری_ نارسایی قلبی وسکته مغزی همراه باشد. قهوه بدون توجه به عوامل دیگر مانند سن، وضعیت وزن یا مصرف الکل می تواند خطر مرگ را کاهش دهد، با این حال، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. قهوه می تواند عملکرد بدنی و استقامت را در صورت مصرف قبل از ورزش بهبود بخشد. با این حال، برخی از مطالعات نتایج متفاوتی را نشان داده اند. قهوه یک نوشیدنی محبوب است که محققان به دلیل فواید سلامتی فراوان آن، از جمله توانایی آن در افزایش سطح انرژی، ارتقای مدیریت وزن، افزایش عملکرد ورزشی و محافظت در برابر بیماریهای مزمن، به طور گستردهای در مورد آن مطالعه کردهاند.
1- Caffeine, Justin Evans , John R. Richards, Amanda S. Battisti ,In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan.2023 Jun 8. Affiliations PMID: 30137774, Bookshelf ID: NBK519490
2- DOI: 10.1016/j.jsps.2020.02.005
3- DOI: 10.2165/00007256-200636100-00006
4- DOI: 10.1007/s00421-016-3496-6
5- DOI: 10.1249/MSS.0000000000000753
6- DOI: 10.1093/nutrit/nuy014
7- DOI: 10.3390/nu13041144
8- DOI: 10.1016/j.nut.2013.11.020
9- DOI: 10.3390/nu12061860
10- DOI: 10.1016/j.nut.2015.11.015
11- DOI: 10.1371/journal.pmed.1003830
12- DOI: 10.3233/JAD-201069
13- DOI: 10.33549/physiolres.934674
14- DOI: 10.33549/physiolres.934674
15- DOI: 10.33549/physiolres.934674
16- DOI: 10.3390/ijerph15091812
17- DOI: 10.1177/0004867415603131
18- DOI: 10.3390/nu10091333
19- DOI: 10.3109/15622975.2013.795243
20- DOI: 10.1016/j.jceh.2016.02.003
21- DOI: 10.4254/wjh. v9. i15.689
22- DOI: 10.1016/j.cgh.2021.09.042
23- DOI: 10.1021/acs.jafc.7b04506
24- DOI: 10.1016/j.jstrokecerebrovasdis.2020.105452
25- DOI: 10.1161/CIRCHEARTFAILURE.119.006799
26- DOI: 10.1016/j.clnu.2016.03.021
27- DOI: 10.1016/j.clnu.2016.03.021
28- DOI: 10.3390/nu13041241
29- DOI:10.3390/nu13041241
30- DOI: 10.1123/ijsnem.2015-0147
31- DOI: 10.1007/s40520-020-01645-6
32- DOI: 10.1007/s40279-018-0939-8
33- DOI: 10.3389/fpsyt.2017.00080
34- DOI: 10.1055/s-0043-115007