ژیاردیا آنتی ژن در مدفوع
(Giardia Antigen Stool)
1- این تست به چه نام‌های دیگری شناخته می‌شود؟
Giardia Antigen Feces
2- هدف از انجام تست چیست؟
تست ژیاردیا آنتی ژن در مدفوع، برای شناسایی انگل ژیاردیا در نمونه مدفوع انجام می‌شود.
Giardia lamblia (همچنین به عنوان Giardia duodenalis و Giardia intestinalis شناخته می‌شود) یک انگل پروتوزائی تاژکدار است که در مدفوع حیوان و انسان یافت می شود. این انگل‌ها همچنین در غذا، آب و خاک آلوده رشد می‌کنند و می‌توانند در طول مدت زمان طولانی در خارج از میزبان زنده بمانند.
انسان هنگام مصرفِ کیست‌های مقاوم در آب و غذا، آلوده می شود. شایع ترین راه انتقال آن مصرف آب‌های آلوده است. بیشترین تعداد مبتلایان به این انگل را کودکان تشکیل می‌دهند. افرادی که در مسافرت هستند نیز به علت مصرف آب‌های آلوده بیشتر درگیر می‌شوند.
Giardia lamblia ابتدا روده کوچک را آلوده می کند که به آن Giardiasis می‌گویند. Giardiasisباعث اسهال آبکی شدید و فتق شکم می‌شود. ممکن است سوء جذب و عدم تحمل لاکتوز نیز رخ دهد.
انگل‌هایی مانند ژیاردیا معمولاً در چرخه زندگی خود از چندین فرم مختلف عبور می‌کنند، به همین دلیل ممکن است بلافاصله شناسایی نشوند؛ بنابراین ممکن است که این آزمایش بیش از یک بار انجام شود.
3- این تست چه زمانی در خواست می‌شود؟
بعضی از افراد مبتلا به ژیاردیازیس ممکن است هیچ نشانه‌ای بروز ندهند، نشانه‌های ژیاردیا معمولاً یک یا دو هفته پس از ابتلا دیده می‌شود که عبارتنداز:
- خستگی
- حالت تهوع و استفراغ
- اسهال یا مدفوع چرب
- از دست دادن اشتها
- درد و گرفتگی شکمی
- کاهش وزن
- نفخ شکم
- سردرد
4- تست‌های آزمایشگاهی مکمل Giardia Antigen Stool کدامند؟
آزمایش Stool Exam با شناسایی مستقیم این انگل از طریق میکروسکوپ بر روی نمونه مدفوع انجام می‌شود.با توجه به دفع متناوب کیست بهتر است این تست در سه نوبت انجام شود.
5- چه نوع نمونه‌ای برای این تست درخواست می‌شود؟
نمونه مدفوع راندوم
6- مراجعه کننده قبل از انجام آزمایش باید چه شرایطی را رعایت کند؟
مصرف داروهای باریم، داروهای ضد اسهال، آنتی اسیدها، آنتی بیوتیک و روغن معدنی قبل از انجام آزمایش تداخل ایجاد می‌کنند.
7- نحوه جمع‌آوری نمونه چگونه است؟
– حداقل باید 5گرم مدفوع در ظرف‌های استریل حاوی نگهدارنده بافر فرمالین 10 درصد جمع آوری شود (نگهدارنده فرمالین سدیم استات نیز مناسب است).
– نمونه‌های بدون نگهدارنده باید سریعاً برای آزمایش آماده شوند.
– نمونه با موادی مانند ادرار، آب و یا دستمال توالت نباید آلوده شود.
– برای کودکان از کیسه‌های مخصوص استفاده می‌شود. دقت کنید که نمونه‌ی داخل پوشک برای آزمایش مناسب نیست.
8- بهترین روش‌های انجام تست کدامند؟
Direct Immunofluorescence Assay – DIF
با توجه به دقت و صحت بالای این روش به عنوان یک روش استاندارد و مناسب شناخته می‌شود. در این روش آنتی بادی های نشاندار با مواد فلورسنت بر علیه آنتی‌ژن‌های اختصاصی طراحی می‌شوند. با استفاده از میکروسکوپ فلوروسانس با طول موج معین می‌توان مقدار تابش فلورسانس را اندازه گرفت که ارتباط مستقیمی با آنتی‌ژن مورد نظر دارد.
ELISA
یک روش عملی و قابل اعتماد برای ارزیابی تعداد زیادی از نمونه‌ها می‌باشد که در بسیاری از آزمایشگاه‌های تشخیص پزشکی انجام می‌شود.
الایزا به روش‌های مختلفی انجام می شود. در این روش‌ها آنتی ژن متصل شده به سطح جامد با یک آنتی‌بادی متصل شده به آنزیم وارد واکنش می‌شود. تشخیص، با ارزیابی فعالیت این آنزیم به کمک سوبسترا صورت می‌گیرد.
ایمونوکروماتوگرافی (Rapid Test):
در اصل همان روش الایزا ساندویچی است با این تفاوت که واکنش ایمنی بر روی کاغذ کروماتوگرافی انجام می‌شود.
برای این سیستم دو نوع آنتی بادی بکار می‌رود. یکی از آنتی بادی‌ها بر روی کاغذ کروماتوگرافی با آنتی ژن هدف حرکت می‌کند و دیگری همراه با ذرات کلوئیدی طلایی رنگ به جایگاه نمونه متصل شده است.
نمونه مایع بر روی جایگاه مخصوص قرار می‌گیرد. آنتی ژن موجود در نمونه با آنتی بادی‌های جایگاه نمونه، یک کمپلکس ایمنی تشکیل می‌دهد. ایمونوکمپلکس حاصل با آنتی بادی‌های روی کاغذ کروماتوگرافی واکنش ایمنی می‌دهد که نتیجه آن رنگ قرمز ارغوانی است.
با حرکت نمونه مایع بر روی کاغذ یک خط ارغوانی رنگ تشکیل می‌شود. این خط نشان دهنده مقدار آنتی ژن موجود در نمونه است.
9- چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست می‌شود؟
– عدم رعایت شرایط قبل از انجام آزمایش
– عدم رعایت نحوه نمونه‌گیری صحیح
10-نتایج این تست چگونه گزارش می‌شود؟
دامنه‌های نرمال مرجع برحسب روش انجام تست متفاوت است.
نتایج مثبت بدین معنی است که علائم و نشانه‌های بالینی ایجاد شده به علت حضور این انگل در دستگاه گوارش است. درمان با ترکیبی از داروهای مترونیدازول و داروهای دیگر برای کشتن انگل و جلوگیری از عوارض تجویز می‌شود. نتایج منفی نیز حضور این انگل در دستگاه گوارش را رد می‌کند، گرچه در صورت تداوم علائم ممکن است تکرار آزمایش درخواست شود.
11- چگونه از ابتلا به انگل ژیاردیا جلوگیری کنیم؟
– رعایت بهداشت فردی مانند شستن دست‌ها بعد از استفاده سرویس‌های بهداشتی
– برکه‌ها و رودخانه‌ها منابع مستعد زندگی این انگل می‌باشند؛ بنابراین هنگام شنا در این مناطق از فرو بردن سر خود در آب اجتناب کنید. همچنین قبل از مصرف این آب‌ها آن‌ها را بجوشانید. (بهتر از آب آشامیدنی استفاده کنید)
– هنگام سفر به مناطقی که ژیاردیازیس به طور گسترده اتفاق افتاده است از آب شیرین آنجا استفاده نکنید. استفاده از نوشیدنی‌های محلی و مسواک زدن با این آب‌ها توصیه نمی‌شود.
Vahid Laboratory Research & Development (R&D) Department
تهیه شده توسط گروه تحقیق و توسعه آزمایشگاه پاتوبیولوژی وحید
منابع:
www.mayocliniclabs
www.urmc.rochester.edu